Tarih 20 Temmuz 1922…
Mustafa Kemal Paşa ‘Başkomutan’ sıfatıyla savaşı yönetmek üzere cephe için hazırlık yaparken, Cephe Komutanı İsmet İnönü, ilginç bir bilgiyi, Milli Savunma Bakanı Kazım Özalp ile “Vekiller Heyeti” Başkanlığı ve Meclis Başkanlığı’na geçti:
“Bugün yanıma gelen Fransız Albay Mujen, Pelle’den aldığı telgrafta yazılanları bana bildirdi. Yunanlıların Bursa’yı elde tutmak şartıyla Sevr hattına çekilebileceklerini ve bunun konferans tarihine yakın bir zamanda İtilaf Devletlerine karşı iyi niyet gösteri amacını taşıyacağını anladığını beyan eder.”
Yani Yunanlılar Bursa ve Anadolu’nun bir kısmını elde tutmak amacıyla sahte bir barış adımı attılar önce…
Amaçları zaman kazanmaktı.
Ama Büyük Önder bu barış numarasını yemedi, Anadolu’nun tamamında işgal bitene kadar savaşa devam etme kararı verdi.
****
28 Temmuz 1922…
Cephedeki hazırlıkları Yunanlılara çaktırmamak için ordu komutanları bir futbol karşılaşmasına çağrıldı. Orada Büyük Taarruz’un planları açıklandı.
*****
17 Ağustos 1922…
Mustafa Kemal Paşa gizli olarak Konya üzerinden Tuz Gölü civarındaki Batı Cephesi karargâhına gelerek toplantı yaptı.
*****
25-26 Ağustos…
Bakanlar Kurulu Başkanı (Başbakan) Rauf Orbay’a “Taarruz başlıyor” şeklinde gizli şifre gönderildi.
*****
27 Ağustos…
İlk saldırıda bozguna uğrayan Yunan askerleri çekildi ve Afyonkarahisar düşmandan geri alındı. Karargâh Afyon Belediye binasına taşındı.
*****
28 Ağustos…
Yunanlıların 7-8 tümeni yenilerek, daha da gerilere doğru çekildi.
****
30 Ağustos…
Büyük Taarruz başarıya ulaştı. Kesin zafer kazanıldı.
31 Ağustos sabahı…
Zaferin kazanılmasının kesinleşmesinden sonra savaş alanında dolaşan Mustafa Kemal Atatürk’ün izlenimleri:
“Savaş alanını dolaştığım zaman ordumuzun kazandığı zaferin büyüklüğü, buna karşılık düşman ordusunun uğramış olduğu felaketin dehşeti beni duygulandırdı. Sırtların gerilerinde bütün vadiler, bütün dereler, saklı ve gizli yerlerde bırakılmış toplar, otomobillerle, çok özel teçhizat ve malzeme ile bütün bu bırakılmış malzemelerin yığınlar oluşturacak şekilde ölülerle toplanıp karargâhımıza sevk edilen esir kafileleri ile gerçekten bir kıyamet gününü andırıyordu.”
*****
O gün Çalı köyünde “yıkık bir evin avlusunda, kırık bir kağnı arabasının döşeme ve oklarına ilişerek” İsmet ve Fevzi Paşa ile toplantı yapan Mustafa Kemal Atatürk, “Şimdi Bursa yönünde çekilen güçleri yok etmekle birlikte bütün orduyla öncelikle ve durmaksızın İzmir’e yürüyecektik” dedi.
1 Eylül 1922…
Dumlupınar’da düşmanı yenen Türk ordusuna, Mustafa Kemal Atatürk’ün, “Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri” emrini verdiği gündür.
(Burada Akdeniz, Ege denizi anlamına geliyor.)
*****
5 Eylül 1922…
Rauf Bey’den 4 Eylül’de alınan “savaş bırakışması (mütareke) anlaşması” istendiğine ilişkin yazıya “Yunan ordusu kesin olarak yenilmiştir. Anadolu için herhangi bir görüşme yapmaya gerek kalmamıştır” yanıtı verildi.
*****
9 Eylül 1922…
Türk ordusu İzmir’e ayak bastı! 15 Mayıs 1919 günü İzmir’i işgal eden Yunan ordusu geldiği gibi gitti!
*****
10 Eylül 1922…
İzmir’in işgali sona ermiş ve Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Fevzi ve İsmet paşalar birlikte İzmir’e gelerek halka hitap ettiler.
****
13 Eylül 1922…
“Büyük, asil Türk Milleti” başlıklı bir bildiri yayınlayan Mustafa Kemal Atatürk, “Ordularımız 9 Eylül 22 sabahı İzmir’imizi ve yine 9 Eylül 22 akşamı Bursa’mızı başarıyla kurtardılar” dedikten sonra Yunan ordusunun durumunu uzun uzun anlattı.
Yunan kralına “Onlar saraylarından başka bir şey düşünmezler” diyen Atatürk’ün şu sözlerinin altını çizmek lazım:
“Batı fabrikalarının çelik zırhları ile donatılan muazzam Yunan orduları artık Anadolu dağlarında subayları tarafından terk edilmiş zavallı sürüler, cinayetlerinden dehşete düşen kudurmuş kitleler ve ağaç diplerinde kalmış dermansız yaralılardan ibaret kaldı.”
