Türkiye’nin en can yakıcı sorunlarından biri iş cinayetleridir.
Soma’da 301 madencinin ölümü bile iş cinayetleri konusunda duyarlılıklarımızı üst düzeye çıkaramadı.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin verilerine göre 2021 yılında 2 bin 170 insanımızı iş kazaları nedeniyle kaybettik.
****
Bursa’da da akıllarda kalan pek çok iş cinayeti var.
Kasım 2017 tarihinde Gürsu’da Şükrü Demir’e ait iplik boya fabrikasındaki buhar kazanının patlaması sonucu işçiler Sadık Hüceyce, Muhammed Baddih, Samer Hshoum, Yasir Saraç ile fabrika sahibi Şükrü Demir’in oğlu Yavuz Demir yaşamını yitirmiş, 16 kişi de çeşitli yerlerinden yaralanmıştı.
****
Ocak 2019 tarihinde Bursa-Nilüfer -Özlüce’de Batıkent Metro İstasyonu yakınlarında su tahliyesi için çalışma yapılan su boru hattında 6 işçi girdikleri 80 metrelik kuyu içerisinde benzinli su tahliye motorundan çıkan egzoz gazının su borusuna yayılması sonucu zehirlenmişlerdi. 6 işçiden Yasin Balandi (18) hastanede, Atilla Balandi (25) ise olay yerinde yaşamını yitirmiş, 4 işçi ise tedavi altına alınmıştı.
****
İş cinayetine ilişkin son örnek Bursa Teknik Üniversitesi merkez derslik inşaatında yaşandı.
TİSA Yapı ile Akgül İnşaat’ın ortak yaptıkları inşaatta 1 Nisan tarihinde Dursun Baki adli işçi inşaattan düşerek yaşamını yitirdi.
Olay, üniversite yönetimi tarafından basına yansıtılmadı, üzeri kapatılmak istendi.
Ancak konuyla ilgili soruşturma açılıp konu adliyeye intikal edince durumu öğrendik.
****
İş güvenliğinin üst düzey olması gereken bir üniversitede böyle bir olay olması büyük talihsizlik diyeceğim ama değil…
Çünkü BTÜ yönetimi kalifiye elemanlarla çalışmak ve yeterli denetim yapmak yerine öğretim üyelerine soruşturma açmakla uğraşıyor.
Üstelik üniversitenin İş Sağlığı ve Güvenliği Birimi var.
Başında da Prof. Dr. Ömer Koz bulunuyor.
Belli ki, BTÜ yönetimini elinde tutan dar ekipten…
Pek çok görev verilmiş Ömer Koz’a…
Kimya Bölüm Başkanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörlüğü, Kimya Enstitüsü Ana Bilim Dalı Başkanlığı…
Prof. Dr. Ömer Koz ne yapsın (!), derse mi girsin, yoksa, yüksek lisans-doktora danışmanlığı mı yapsın ya da ekstra para kazanmak için iş güvenliği koordinatörlüğü mü?
****
Sonuçta üniversite yönetiminin gözünün önünde iskeleden düşen bir işçi öldü.
Bir anlamda iş cinayeti işlendi.
Yöneticiler kıllarını kıpırdatmadı.
AKADEMİK ODALARIN ÖNERİLERİ!
Yukarda anlattığım Nilüfer’deki iş cinayeti sonrasında TMMOB İKK Sekreteri Feridun Tetik, beraberindeki oda başkanları (Prof. Dr. Erkan Yaslıoğlu, Fikri Düşünceli, Necla Yörüklü) ile bir basın toplantısı düzenleyerek iş cinayetlerinin önlenmesi için önerilerini sıraladı:
“İşçi sağlığının korunması ve iş güvenliğinin sağlanması devletin ve işverenin sorumluluğundadır. İşyerlerine verilecek işçi sağlığı ve iş güvenliği hizmetleri bir kamu hizmeti olarak ele alınmalı, işçi sağlığı ve iş güvenliği ticari kuruluşların kâr alanı olmaktan çıkartılmalıdır.
İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanına ilişkin düzenleme ve denetimler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yanı sıra, Sağlık Bakanlığı, üniversiteler, sendikalar, TTB ve TMMOB’den oluşan idari ve mali yönden bağımsız bir enstitü tarafından yerine getirilmelidir. Çalışma yaşamına ilişkin tüm düzenlemeler bu enstitü tarafından yeniden ele alınmalı ve kararlaştırılmalıdır.”
****
Kısaca işverenin insafına bırakılmayacak kadar önemsenmelidir.
****
Bu yazının dipnotu: İş cinayetleri konusunda yazıyı kaleme alırken karşıma yine Bursa eski milletvekili ve bakan Faruk Çelik çıktı. Onun Çalışma Bakanlığı döneminde, 2012 yılında 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği yasası çıkarıldı.
